Δώδεκα καλά λογοτεχνικά βιβλία που διαβάσαμε και σας προτείνουμε.
Επιμέλεια: Αλεξία Καλογεροπούλου
alexia.kalogeropoulou@gmail.com
Φωτογραφία: Briana Tozour
Φτερά στο τσιμέντο
Ευσταθία Ματζαρίδου
Εκδόσεις Περισπωμένη
Σελίδες: 208
Τιμή: 16,00 €
Μια νέα γυναίκα καθηλωμένη. Μια δυσλειτουργική οικογένεια που συνδέεται μόνο με τα δεσμά της αδιαφορίας, της απώθησης, του παραγκωνισμού.
Μια δια βίου ανήλικη που ξεδιπλώνει την απροσμέτρητη μοναξιά της. Το ακμαίο της πνεύμα συνθλίβεται από τον κοινωνικό αποκλεισμό. Κι όμως παλεύει και διεκδικεί μια θέση σε έναν κόσμο που δεν έχει μάτια για τον δύσμορφο, δεν έχει αυτιά για τον πονεμένο, δεν έχει χώρο για τον διαφορετικό. Οι σκέψεις της για τον μικρόκοσμο μέσα στο σπίτι και για τον μεγάκοσμο εκεί έξω γίνονται ο καθρέφτης μιας κοινωνίας που αναπαύεται αυτάρεσκα πάνω στις διαχωριστικές γραμμές που έχει χαράξει.
Το νέο μυθιστόρημα της Ευσταθίας Ματζαρίδου αφορά, κατά τη γνώμη μου, την αναπηρία κάθε λογής, ακόμα κι αυτή που κρύβεται σε αρτιμελή σώματα, αυτή που την υφαίνουν αργά και ύπουλα οι δυσλειτουργικές οικογενειακές σχέσεις για να καταστήσουν τα μέλη τους ανθρώπους ευνουχισμένους, δια βίου ανήλικους, ανίκανους να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.
Πόση γη χρειάζεται ο άνθρωπος;
Λέων Τολστόι
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
Πρόλογος: Άθως Δημουλάς
Εκδόσεις Μίνωας
Σελίδες: 192
Τιμή: 12,99€
Δυο έργα του Τολστόι που, αν και δημοσιεύτηκαν το 1886, παραμένουν πάντοτε επίκαιρα, γι΄αυτό άλλωστε είναι και κλασικά. Πάθη και αδυναμίες διαχρονικά επαναλαμβανόμενα σε κάθε εποχή, βαθιά συνδεδεμένα με την ανθρώπινη φύση, περιγράφονται με τον μοναδικό και αναγνωρίσιμο τρόπο του Τολστόι, ενός συγγραφέα που μελέτησε βαθιά και επίμονα τη ζωή.
Το πρώτο, Πόση γη χρειάζεται ο άνθρωπος; αφορά την απληστία και την ακόρεστη ματαιοδοξία του ανθρώπου να αποκτήσει όλο και περισσότερα. Με λιτό, απέριττο και αιχμηρό ύφος, ο Τολστόι καταγράφει τις περιπέτειες του αγρότη Παχόμ στις επαρχίες της προεπαναστατικής Ρωσίας, καθώς προσπαθεί να αποκτήσει όλο και περισσότερη καλλιεργήσιμη γη. Το μικρόβιο της απληστίας γεννιέται μέσα του, μεγαλώνει, τον τυφλώνει και τον καθοδηγεί στις αποφάσεις του, ορίζει το παρόν και το μέλλον του, που τελικά δεν είναι άλλο από ένα κομμάτι γης όσο το ύψος του.
Στο δεύτερο έργο, στη νουβέλα Ο Θάνατος του Ιβάν Ιλίτς, ο Τολστόι σκιαγραφεί τον βίο και τον πρόωρο θάνατο ενός ανώτερου δικαστικού, δημοσίου υπαλλήλου, που έχει κατακτήσει ό,τι θεωρείται κοινωνική επιτυχία: καλή δουλειά, επαγγελματική εξέλιξη, καλό εισόδημα, γάμο με δυο παιδιά, ένα καλοβαλμένο σπίτι, υπηρέτες. Καθώς πλησιάζει προς τον θάνατο όμως, αναρωτιέται αν έζησε με ένα νόημα ουσιαστικό γι΄αυτόν ή αν αναλώθηκε σε συμβάσεις και ψευδαισθήσεις.
Ένας άντρας που τον λένε Ούβε
Φρέντρικ Μπάκμαν
Μετάφραση: Γιώργος Μαθιόπουλος
Εκδόσεις Κέδρος
Σελίδες: 384
Τιμή: 15,00€
Ο Ούβε είναι πενήντα εννέα χρονών και ζει μόνος. Έχει αυστηρές αρχές και μια ρουτίνα που δεν αλλάζει ποτέ. Κάθε μέρα επιθεωρεί τη γειτονιά και ελέγχει αν τηρούνται οι κανόνες που έχει ορίσει ο σύλλογος ιδιοκτητών ακινήτων.
Οι γείτονες τον θεωρούν απρόσιτο, ψυχρό και ιδιότροπο. Ο κόσμος τον απογοητεύει διαρκώς, κι εκείνος δεν διστάζει να δείχνει τη δυσαρέσκειά του σε κάθε ευκαιρία. Μια μέρα οι νέοι θορυβώδεις γείτονες της απέναντι μονοκατοικίας καταστρέφουν το γραμματοκιβώτιό του στην προσπάθειά τους να παρκάρουν ένα τρέιλερ. Κι έτσι αρχίζουν οι καβγάδες, αλλά και μια αναπάντεχη φιλία, που αλλάζει όχι μόνο τη ζωή του Ούβε αλλά και ολόκληρης της γειτονιάς.
Το πρώτο βιβλίο του Φρέντικ Μπάκμαν, με το οποίο έγινε παγκοσμίως γνωστός, κυκλοφορεί σε σαράντα τρεις χώρες και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Μια αστεία, συγκινητική και βαθιά ανθρώπινη ιστορία για τη μοναξιά, τις δυσκολίες στις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και την ανθρωπιά που μπορεί να κρύβεται εκεί που δεν το περιμένει κανείς.
Νανά
Εμίλ Ζολά
Μετάφραση: Α. Ιορδάνου
Εκδόσεις Αγγελάκη
Σελίδες: 550
Τιμή: 15,00€
Στις εννιά το βράδυ η σάλα του θεάτρου «Βαριετέ» ήταν ακόμα άδεια. Λίγοι θεατές στον εξώστη και στην πλατεία είχαν πάρει τις θέσεις τους και ανέμεναν την πρώτη εμφάνιση της Νανάς.
Η Νανά, μια πρωταγωνίστρια του θεάτρου χωρίς ιδιαίτερο ταλέντο, θα εμφανιστεί στον ρόλο της ξανθιάς Αφροδίτης και θα κερδίσει τις εντυπώσεις χάρη στην πληθωρική της προσωπικότητα. Η θεατρική της επιτυχία θα εκτοξεύσει τις μετοχές της στα ύψη. Γεννημένη σε πολύ φτωχό περιβάλλον, η Νανά δεν αργεί να γίνει ματαιόδοξη και αχόρταγη, εθισμένη σε μια ανεξέλεγκτη σπατάλη για να εξορκίσει, ίσως, τις στερήσεις με τις οποίες μεγάλωσε. Φαινομενικά, εκμεταλλεύεται τον ανδρικό πληθυσμό και εξανεμίζει ολόκληρες περιουσίες. Στην πραγματικότητα όμως είναι και η ίδια θύμα της ανδρικής ασυδοσίας, της ακόρεστης ανδρικής επιθυμίας για την ικανοποίηση κρυφών και φανερών ερωτικών παθών και πόθων, θύμα των ανδρών που την πολιορκούν χωρίς ίχνος αυτοσυγκράτησης και την οδηγούν τελικά στην ηθική κατάπτωση και στον εξευτελισμό.
Ο Ζολά, με αυτό του το έργο που πρωτοκυκλοφόρησε το 1880, στα πρόθυρα του γαλλοπρωσσικού πολέμου, θέλησε να αναδείξει την υποκρισία μιας διεφθαρμένης κοινωνίας που δημιουργεί ζωές σαν της Νανάς.
Η προσήλωση
Alberto Moravia
Μετάφραση: Δημήτρης Παπαδημητρίου
Εκδόσεις Κριτική
Σελίδες: 432
Τιμή: 15,00€
Με το μυθιστόρημα Η προσήλωση, που γράφτηκε το 1965, ο Μοράβια ξαναπιάνει το βασικό του θέμα: την πραγματικότητα που στερείται αυθεντικότητας. Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από έναν συγγραφέα και το μυθιστόρημά του, στο οποίο ο ίδιος είναι ο κεντρικός ήρωας.
Επίκεντρο της ιστορίας είναι η αιμομικτική σχέση ή, έστω, η δυνητικά αιμομικτική σχέση μεταξύ ενός πατριού και της προγονής του. Ο πατριός βιώνει σε πρώτο πρόσωπο τον πειρασμό της απελευθέρωσης από τα δεσμά αυτού του βαθιά ριζωμένου ταμπού, ενώ την ίδια στιγμή ο συγγραφέας παρατηρεί με ενάργεια την εξέλιξη του ίδιου του πειρασμού.
Όταν όμως ο πρωταγωνιστής μπαίνει στη διαδικασία να επανεξετάσει το περιεχόμενο του ημερολογίου, το οποίο υποτίθεται πως θα αποτελούσε τη βάση του μυθιστορήματός του, συνειδητοποιεί το πόσο λίγο αντανακλά την πραγματικότητα που επιθυμούσε να καταγράψει.
Το σκάνδαλο του αιώνα
Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
Μαρία Παλαιολόγου
Εκδόσεις Ψυχογιός
Σελίδες: 408
Τιμή: 19,90€
Πενήντα κείμενα μαχητικής δημοσιογραφίας του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, που διατηρεί στο δημοσιογραφικό του λόγο το ίδιο πάθος και τις ίδιες αρετές που συναντάμε και στη λογοτεχνία του.
Στο βιβλίο αυτό, συγκεντρώνονται πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του συγγραφέα, σε μετάφραση της Μαρίας Παλαιολόγου, αντιπροσωπευτικά της πολυετούς καριέρας του στον Τύπο. Τον καιρό εκείνο, που εργαζόταν ως μαχόμενος δημοσιογράφος κυνηγώντας σκάνδαλα, ενώ παράλληλα έγραφε τα μυθιστορήματα που του χάρισαν το Βραβείο Νόμπελ το 1982.
Από τα πρώτα του κείμενα, σε εφημερίδες της Κολομβίας, έως τα εκτενέστερα, πιο μυθιστορηματικά ρεπορτάζ του από το Παρίσι και τη Ρώμη, και τη στήλη που διατηρούσε στην ισπανική El País, αποκαλύπτεται ένας σπουδαίος συγγραφέας, ένας φανατικός της δημοσιογραφίας, με το ύφος, το πνεύμα, το βάθος και το πάθος που αγαπήσαμε στη λογοτεχνία του.
Έτσι αρχίζει το κακό
Χαβιέρ Μαρίας
Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου
Εκδόσεις Πατάκη
Σελίδες: 624
Τιμή: 20,90€
Μαδρίτη, 1980. Η Ισπανία αρχίζει να συνέρχεται από τη µακρά δικτατορία του Φράνκο και οι άνθρωποι παλεύουν να απελευθερωθούν από το βάρος παλιών µυστικών, ψεµάτων και προδοσιών.
O νεαρός Χουάν ντε Βέρε προσλαµβάνεται στην πρώτη του δουλειά, που θα σηµαδέψει την υπόλοιπη ζωή του. Θα βυθιστεί, πρώτα από υποχρέωση και στη συνέχεια από πόθο, στον µελαγχολικό και δίχως συγχώρεση κόσµο του εργοδότη του, του Εντουάρντο Μουριέλ.
Ο Μουριέλ είναι ένας κοσµικός επιτυχηµένος σκηνοθέτης του κινηµατογράφου. Η γυναίκα του, η τρυφερή και θλιµµένη Μπεατρίθ, γλιστρά σαν ανεπιθύµητο φάντασµα µέσα στο σπίτι του συζύγου της και βρίσκει ανακούφιση σε άλλα κρεβάτια. Στον περίγυρο του ζευγαριού βρίσκεται ένας µυστηριώδης οικογενειακός φίλος, ο παιδίατρος Χόρχε Βαν Βέκτεν, για το παρελθόν του οποίου φτάνουν στον Μουριέλ φήµες τις οποίες δεν αντέχει να διερευνήσει, γι’ αυτό και ζητά από τον Χουάν να το κάνει αντί γι΄αυτόν. Ο Χουάν αποφασίζει να ικανοποιήσει την επιθυµία του Μουριέλ, αλλά γρήγορα έρχεται αντιµέτωπος µε τις δικές του απορίες: Γιατί ο Μουριέλ έχει τέτοιο µένος εναντίον της Μπεατρίθ; Γιατί η Μπεατρίθ συναντά στα κρυφά τον Βαν Βέκτεν; Και τι συνέβη στα σκοτεινά χρόνια που ακολούθησαν τον εµφύλιο πόλεµο;
Το Έτσι αρχίζει το κακό είναι το πορτρέτο ενός γάµου και µιας χώρας που στοιχειώνονται από την ενοχή, ένα βιβλίο για τα ασαφή όρια µεταξύ του ιδιωτικού και του δηµόσιου εαυτού, µεταξύ του παρατηρητή και του συµµέτοχου, µεταξύ της ηθικής και της ανηθικότητας, µεταξύ των διαψεύσεών µας από τους άλλους αλλά και από τον ίδιο µας τον εαυτό.
Η Ελλάδα του Ελύτη
Ανθολόγηση – Επιμέλεια: Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Εκδόσεις Ίκαρος
Σελίδες: 144
Τιμή: 11,00 €
Η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου ανθολογεί πεζά κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη, προσφέροντας στον αναγνώστη μια ευκαιρία μελέτης, λογισμού και ονείρου που συνάδει με την επέτειο των διακοσίων χρόνων ύπαρξης του Νεοελληνικού Κράτους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η διεισδυτική σκέψη του Οδυσσέα Ελύτη είναι πολύτιμη όχι μόνον ως αναφορά ή ως πηγή αποφθεγματικών φράσεων, αλλά και ως αποκαλυπτική και επίμονη έρευνα στις ρίζες των εννοιών.
Σε επτά ενότητες που δεν είναι αυστηρά χωρισμένες, γιατί εκ των πραγμάτων συχνά διεισδύουν θεματικά η μία στην άλλη, παρουσιάζονται εκατόν τριάντα επιλεγμένα αποσπάσματα πεζού λόγου του Ελύτη: α) η Ελλάδα, β) η ιστορία του ελληνισμού, γ) η ελληνική γλώσσα, δ) η ελληνική θάλασσα – το Αιγαίο, ε) η ελληνική φύση,στ) η ελληνική τέχνη, ζ) η ελληνική πραγματικότητα.
Ο Οδυσσέας Ελύτης αποσαφηνίζει, προτρέπει, καταγγέλλει και μας δίνει το μίτο μιας νοητής περιπλάνησης στα μονοπάτια ιδεών και αισθήσεων της χώρας μας, όπως την είδε και την έζησε ο ίδιος, που δεν φοβήθηκε να δηλώσει Έλληνας «οργανικά, ψυχολογικά, αισθησιακά, ακατανίκητα!».
Συνομιλίες με τα πρόσωπα του 1821
Συλλογικό
Επιμέλεια: Αλεξία Καλογεροπούλου
Εκδόσεις: 24γράμματα
Σελίδες: 280
Διακόσια χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, είκοσι ένας συγγραφείς συναντιούνται στις σελίδες αυτού του επετειακού βιβλίου, φωτίζουν γνωστές και λιγότερο γνωστές πλευρές του Αγώνα και τις συνδέουν με το σήμερα, συνθέτοντας έναν εξαίσιο, πλουραλιστικό λεκτικό καμβά που ταξιδεύει τον αναγνώστη από τη μια άκρη της Ελλάδας ως την άλλη.
Ήρωες και ηρωίδες, φιλικοί, μοναχοί, άνθρωποι καθημερινοί με περίσσιο θάρρος και άλλοι που, θέλοντας και μη, αποτέλεσαν παράπλευρες απώλειες της Επανάστασης.
Συμμετέχουν, με αλφαβητική σειρά, οι συγγραφείς:
Μαρία Αθανασοπούλου, Έλενα Ακανθιάς, Ευάγγελος Αυδίκος, Γεωργία Βεληβασάκη , Κώστας Γουλιάμος, Δήμητρα Διδαγγέλου, Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Χρυσάνθη Ιακώβου, Αλεξία Καλογεροπούλου, Σπύρος Κιοσσές, Βίκη Κοσμοπούλου, Βιβή Κοψιδά- Βρεττού, Ευσταθία Ματζαρίδου, Ντίνος Σιώτης, Μαριαλένα Σπυροπούλου, Βάνια Σύρμου, Ιφιγένεια Τέκου, Παναγιώτης Τερζάκης, Αντώνης Τσόκος, Γιάννης Φαρσάρης, Σαρίτα Χαΐμ.
Δίφορη μνήμη
Γιώργος Χ. Θεοχάρης
Εκδόσεις Πόλις
Σελίδες: 184
Τιμή: 14,00€
Η Δεσφίνα της Φωκίδας, ορεινό χωριό στους πρόποδες του Παρνασσού, γενέθλιος τόπος του συγγραφέα, τόπος φιλόξενος στον κόπο και στον πόνο, αναδύεται στη Δίφορη μνήμη μέσα από τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, μέσα από την καταγραφή γεγονότων του 19ου και του 20ού αιώνα στις εφημερίδες, μέσα από τις μαρτυρίες καθημερινών ανθρώπων, μέσα από φωτογραφίες όπου ακινητεί η συγκίνηση.
Ένα αίσθημα ευθύνης, ένα αίτημα δικαίωσης κινεί τον συγγραφέα να αναμοχλεύσει το παρελθόν: εδώ η μνήμη έχει το πάνω χέρι. Δίνει τον λόγο σε αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας για να δούμε την ψυχή πίσω από το παράπονό τους, καταγράφει με άμεσο και ακαριαίο τρόπο στιγμές της ζωής που περιέχουν το σύνολο του βίου. Οξυδερκής παρατηρητής, επίμονα ρεαλιστής, αποφεύγει τους εξωραϊσμούς – έχει ζήσει τη δύσβατη ζωή των χωρικών της Δεσφίνας. Οι έρωτες και τα πάθη τους, τα εύθυμα περιστατικά και οι χαρούμενες στιγμές, η βία και το άδικα χυμένο αίμα περιγράφονται με ένα ρίγος συγκίνησης που συχνά λοξοδρομεί από την πεζογραφία και γίνεται ποίηση.
Ας μη μας ξεγελούν τα σήματα του τόπου, οι εκκλησίες, τα χωράφια με τα ονόματά τους, τα βουνά και τα ποτάμια: ο Γιώργος X. Θεοχάρης δεν μιλά μόνο για τον μικρόκοσμο της Δεσφίνας. Μας δίνει ένα συναξάρι με τους βίους απλών ανθρώπων, που παρόμοιους θα βρούμε σε όλη την ελληνική ύπαιθρο.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Οι εκθέσεις του Φριτς Κόχερ
Robert Walser
Μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός
Εκδόσεις Κριτική
Σελίδες: 136
Τιμή: 10€
Οι παιδικές εκθέσεις ενός μικρού μαθητή που αφοπλίζουν τον αναγνώστη με την αιχμηρότητα, την ειλικρίνεια, τη διαύγεια και την απλότητά τους, από την οποία αναδύονται αλήθειες, άλλοτε βολικές και άλλοτε άβολες, για τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Ο Βάλζερ ενδύεται την περσόνα ενός φανταστικού μαθητή που έχει πεθάνει και περιγράφει με φαινομενική αφέλεια, ευαισθησία, λυρισμό, χιούμορ και ειρωνεία τον κόσμο γύρω του και μέσα του.
Οι εκθέσεις του Φριτς Κόχερ γράφτηκαν στη Ζυρίχη στις αρχές του 1902. Σχεδόν εκατόν είκοσι χρόνια αργότερα, το βιβλίο αποτυπώνει, μέσω της κοφτερής ματιάς και γλώσσας ενός παιδιού των αρχών του 20ού αιώνα, την αδιαμεσολάβητη αγάπη για τον κόσμο που μας περιβάλλει, μ’ όλη του τη μαγεία κι όλη του την τραγικότητα.
Σκιτσάροντας αστικότητες στη Μεσόγειο
Κωστής Χατζημιχάλης
Εκδόσεις νήσος
Σελίδες: 208
Τιμή: 13,00€
Από το 1963 έως και το 2020, ο Κωστής Χατζημιχάλης, στις ταξιδιωτικές του περιπλανήσεις, αποτύπωσε στο χαρτί σχέδια που στο σύνολό τους απεικονίζουν στοιχεία του αστικού τοπίου, χωρίς εξωραϊσμούς, με στόχο τη διάσωση της μοναδικότητάς τους.
Αναζητά τις ποιότητες και την αίσθηση του οικείου στις πλατείες, στους δρόμους, στις αγορές, στα ταβερνάκια, στα καφενεία και στους ταρσανάδες, ό,τι δηλαδή συγκροτεί τη μεσογειακή αστικότητα στους οικισμούς της ενδοχώρας και των νησιών με την πυκνοκτισμένη κοσμοπολίτικη ιστορικότητα.
Χωρίς νοσταλγία γι’ αυτό που χάνεται, το βιβλίο περιλαμβάνει 173 σκίτσα σε δεκάδες αστικά τοπία από δέκα μεσογειακές χώρες (Μαρόκο, Πορτογαλία, Ισπανία, Νότια Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Τυνησία, Αίγυπτο, Τουρκία, Κύπρο) και τέσσερις της «ευρύτερης» Μεσογείου (Αυστρία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Βέλγιο) που κρατούν χαραγμένη στο χαρτί την εικόνα του τόπου και την απόλαυση της στιγμής. Τα σκίτσα απεικονίζουν τις πολλαπλές εκδοχές της μεσογειακής αστικότητας και διασώζουν κάτι από το χρώμα, τους ήχους, τις φωνές και τα αρώματα αυτών των τόπων. Αποτελούν την παράπλευρη ωφέλεια των ταξιδιών του συγγραφέα στη Μεσόγειο από το 1963 μέχρι το 2020, τότε που δεν είχαμε πανδημία, δεν φορούσαμε μάσκες και κάναμε ταξίδια.
BookSitting 